Kurulmaya başlayan bu cemiyetlerden başka, ülke içerisinde daha birtakım girişimler ve kuruluşlar da ortaya çıkmıştır. Bunlar arasında İstanbul’dan yönetilen Kürt Teali Cemiyeti vardı. Amacı yabancı koruması altında bir Kürt devleti kurmaktı.
Konya ve çevresinde Teal-i İslam Cemiyeti kurulmaya çalışılıyordu. Ülkenin her yerinde Hürriyet ve İtilaf, Sulh ve Selamet cemiyetleri de mevcuttu.
İngiliz Muhipleri Cemiyeti
Bu konuya uzunca, detaylı şekilde değinmek istiyorum. Öncelikle İstanbul’da türlü amaçlarla kurulmuş parti veya cemiyet adı altında bir takım kuruluşlar yer alıyordu. Bu cemiyetin asıl amacı gizli yöndeydi. Ülke içinde örgütlenerek, isyan çıkartarak, haince girişimler, yabancı müdahalesini kolaylaştırmak gibi eylemler bu cemiyetin gizli kolu tarafından yönetiliyordu. Gözle görünen kısmı ise İngiliz korumasını sağlamaya yönelikti. Bu cemiyeti destekleyenler, kişisel çıkarlarını gözetenler ve kendi çıkarlarını koruma çaresini Lloyd George hükümeti aracılığıyla İngiliz korumasını sağlamakta arayanlardır.
Bu cemiyete katılanların başında Osmanlı padişahı ve yeryüzünün halifesi adını taşıyan Vahdettin, Damat Ferit Paşa, İçişleri Bakanlığı’nda bulunan Ali Kemal, Sait Molla, Mehnet Ali beyler ve Adil bulunuyordu.
Ve bunca çıkmazın sonucunda Amerika mandası isteyenler de vardı. Kurtuluşu bu yönde görüyorlardı.
Kaynakça
Nutuk - Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK
